Napoleonneke noemden sommige VRT-ers het driftkikkertje dat gedelegeerd bestuurder van de openbare omroep speelt. ‘Louis Quatorze’ zou een betere definitie zijn, zoals je kan afleiden uit de brief die zijn advocaten aan Knack schreven want “we richten u dit schrijven in onze hoedanigheid van raadslieden van de VRT, NV van publiek recht en van Tony Mary, zijn gedelegeerd bestuurder.” Het weekblad zou (wat het ontkent) een artikel wijden aan “de kostennota’s van Mary en de aan consultants betaalde bedragen”.

Nu is de VRT in de allereerste plaats de eigendom van zijn aandeelhouders en dat zijn alle Vlamingen. Eventueel kan je nog denken dat de VRT vertegenwoordigd wordt door de Raad van Bestuur die door het Vlaamse parlement is aangeduid. En tenslotte is de omroep ook een beetje bezit van alle mensen die er werken, maar dat is niet de teneur van dit advocatenbriefje. De VRT is van Mary en van hem alleen en wie iets over zijn kostennota’s schrijft valt hem niet aan, neen die verspreidt roddels over het hele instituut.

Bij Knack geloofden ze hun ogen niet toen ze die pretentieuze zinnen lazen, maar ergens is Mary minder onnozel of vervuld van zijn eigen belangrijkheid dan ze daar wel denken. Als je jezelf met de omroep gelijkschakelt, dan is het ook logisch dat de omroep reageert als je denkt aangevallen te worden en dan is het meest logische van allemaal dat de omroep ook de tegenaanval inzet. Of in gewoon Nederlands, dat de omroep de gepeperde erelonen van de advocaten betaalt en we spreken hier over honderdduizenden euro’s.

Maar daarmee is de Mary-saga nog niet ten einde want die advocaten hebben nog een andere taak. In ’t Pallieterke schreef ik dat “De heer Antoon Mary weigert namelijk nog langer de zittingen van de Raad van Bestuur met zijn hoogwaardige persoonlijkheid te verblijden.” Dit verhaal klopt niet want dan zou de Raad een gegronde reden hebben voor onmiddellijk ontslag wegens dringende redenen (werkweigering) en dan zou Mary zijn ontslagvergoeding mislopen (tussen de 600.000 en 1 miljoen euro naargelang de bron). Wel is het zo dat hij met de voorzitter van de Raad van Bestuur, de SP-A-er Guy Peeters, alleen nog via zijn advocaten communiceert, waarbij je weer de vraag kan stellen: wie betaalt die advocaten?

Zoals zijn voorganger B. de Graeve stuurt hij brieven en e-mailtjes naar de Raad van Bestuur over ditjes en datjes, over het Beheerscontract o.a. In een van die mededelingen geeft hij trouwens toe dat hij een inschattingsfout heeft gemaakt toen hij mevrouw Geysen, levensgezellin – voor het ogenblik toch – van televisiebaas Van Hecke, de toestemming gaf om voor de gemeenteraadsverkiezingen haar aanminnige tronie aan een progressieve lijst te geven. En daar is voorzitter en SP-anders Peeters nou heel boos over en hij desavoueert dan ook Geysen en Mary. Daarmee wordt nog maar eens bevestigd dat de VRT ‘een rode burcht’ is en dat heeft de SP-A voor tactische redenen liever niet, temeer omdat Geysen geen echte partijbeest is, maar bij voorkeur in het spiritistisch milieu vertoeft en daarenboven komt ze dan nog uit een oud en vurig Vlaams nest.

Eerlijk gezegd, ik geloof niet in de boosheid van Guy Peeters. In theorie wil die vermijden dat de omroep zogenaamd weer politiseert, maar in de praktijk is dit louter een schijnvertoning met als doel “reculer pour mieux sauter”. Als men die politisering echt wil vermijden, dan kreeg Woestijnvis en de “progressieve” politici die ze bij dat productiebedrijf laten opdraven de bons. Als men de politisering wil vermijden, dan mest men de nieuwsdiensten uit. Dan is het niet langer mogelijk dat, zoals in februari gebeurde, De Vadder en Tanghe vijf minuten leuteren over de resultaten van de nieuwste opiniepeiling waarbij ze het vertikken het resultaat van de grootste Vlaamse politieke partij te noemen. Dat is gewoon liegen en bedriegen, zelfs en vooral van die kijkers die niet voor die partij stemmen, maar die er recht op hebben om te weten of die vloedgolf nu gestopt is of niet. Maar met de gemeenteraadsverkiezingen in het vooruitzicht moet er een stukje komedie opgevoerd worden om na de vakantie des te beter indirect de propagandatrom te roeren. De opvallende démarches van Mary en Geysen passen niet in dat scenario.

De Raad van Bestuur heeft onlangs een delegatie naar Geert Bourgeois gestuurd om een en ander uit te leggen en te zeggen dat de positie van Mary onhoudbaar is. M.a.w. gelieve hem aan deur te zetten. Daar hebben Leterme en Bourgeois wel oren naar, maar ze willen dat Mary zelf ontslag neemt zodat ze die zware ontslagvergoeding niet moeten betalen. En Mary zou wel degelijk willen opstappen maar dan wel met de gouden handdruk en denkt er dus niet aan zelf de handdoek in de ring te gooien. En daarmee zit men in een perfecte patstelling.

En zijn met zijn vertrek de problemen opgelost? Natuurlijk niet, want er is iets veel ergers aan de hand. De openbare omroep heeft namelijk veel te veel personeel dat nog nauwelijks aan de bak komt omdat men liever het belastingsmanna aan de vrienden en kennissen in de privé-sector uitdeelt. Een van de plannen van Mary, onmiddellijk door Bourgeois afgeschoten, bestond erin om 300 overbodige personeelsleden op kosten van de belastingsbetaler naar huis te zenden, want er is feitelijk geen werk voor hen. Daarmee wou hij nog eens de operatie van De Graeve herhalen. Die was er ook in geslaagd de onnozele halzen van Vlaamse regering en parlement op de mouw te spelden dat hij met 400 moeilijke mensen te veel zat en gelieve hen verder te betalen. Dat gebeurde prompt zodat een voorziene Vlaamse belastingsverlaging niet doorging. De gelukkigen waren zij die met “verlof voorafgaande aan pensioen” vertrokken (onder wie ondergetekende), sommigen nauwelijks 47 jaar oud. Er is dus onlangs wat gekreun en geknars geweest bij de oudere werknemers in de VRT toen dat plannetje niet doorging.

Maar 300 mensen, die gemiddeld zeker 50.000 Euro aan de omroep kosten (lonen en patronale bijdragen), betekent zo’n 15 miljoen Euro dood kapitaal, ofte 600 miljoen oude franken die niet gebruikt worden. Daar is dood hout bij, maar de meeste van die 300 mensen willen wel degelijk werken en mogen niet. Een paar oud-collega’s verzekerden me onlangs dat ze het riante perspectief op één, maximum twee programma’s per jaar hebben, terwijl ze vroeger gemakkelijk het driedubbele presteerden. Zij hebben nauwkeurig alles tot op de cent nagerekend en willen om het even welke Vlaamse parlementair met de harde cijfers in de hand bewijzen dat de VRT soms 4 keer meer aan de privé-sector betaalt dan de productie in eigen beheer zou kosten, en dan zou het resultaat nog dikwijls beter zijn.

De facturen van Woestijnvis bedragen 2,5 keer meer voor gemakkelijk in serie te produceren programma’s dan de prijs die het de VRT kost om ze zelf te maken, de laatste eurocent afschrijving inbegrepen. VRT-ers maken nu de publiciteitsspotjes voor de programma’s die ze vroeger twee keer goedkoper en twee keer beter zelf maakten. Zal het ontslag van Mary, zelfs dat van Van Hecke dat veranderen?

Waarschijnlijk niet, want nieuwe bazen zullen doodsbang liever in de privé-sector bestellen uit angst voor lagere kijkcijfers en bang voor de reacties van de Crabbé’s, Lenaertsen, De Pauwen, Uytterhoevens, Wyndaeles die de hele Vlaamse pers bij elkaar kunnen gillen als aan hun manna geraakt wordt, en deze heren hebben heel wat meer invloed, ook en vooral bij de bevriende politici dan de onbekende programmamakers van de VRT. Daarenboven verandert het ontslag van Mary en Co niets aan de erfzonde waarmee Bourgeois de VRT en zeker de nieuwsdiensten heeft opgescheept. De Raad van Bestuur mag niet eens objectieve regels opstellen om personeelsleden te rekruteren. Dat blijft de uitsluitende bevoegdheid van de gedelegeerde bestuurder, en dus kan men verder alleen de vrienden en de kinderen van de vrienden uit politiek betrouwbare milieus aan een mediabaan helpen, want examens zijn niet meer van deze tijd en brengen daarenboven het gevaar mee dat bekwame jongelui uit de niet-pseudo-progressieve hoek zouden opduiken.